Πριν από λίγο καιρό άρχισα να εργάζομαι σε ένα γραφείο που ασχολείται με έργα Γεωθερμίας. Τότε γνώριζα απειροελάχιστα για το κλάδο αυτό, τον βρήκα όμως πάρα πολύ ενδιαφέρον.

Η γεωθερμία στο μυαλό μου ήταν απλά η εκμετάλλευση της ενέργειας. Δεν είχα συνδυάσει μέχρι τότε πως αυτό θα μπορούσε να εφαρμοστεί για να εξυπηρετήσει την θέρμανση και ψύξη μιας ξενοδοχειακής μονάδας αλλά και ενός νοικοκυριού. Όταν ξεκίνησα να ενημερώνομαι άρχισαν να μου γεννιούνται διάφορα ερωτήματα όπως: που μπορεί να εφαρμοστεί ένα σύστημα γεωθερμίας, πως μπορεί να γίνει αυτό, τι εξοικονόμηση παρέχει, πως συμβάλει στο περιβάλλον – είτε ευεργετικά είτε όχι – και ποιο είναι το κόστος εφαρμογής μιας τέτοιας εγκατάστασης. Κάθως περνούσε ο καιρός άρχισα να σχηματίζω την δική μου γνώμη για την Γεωθερμία γενικότερα.

Η γεωθερμία, επιστημονικά, αφορά την αξιοποίηση των γεωλογικών σχηματισμών και πετρωμάτων του υπόγειου ή επιφανειακού υδροφόρου ορίζοντα. Δηλαδή, αναφέρεται στην ανταλλαγή θερμότητας από το υπεδάφος προς τον κλιματιζόμενο χώρο και αντιστρόφως. Τι σημαίνει αυτό για εμένα ; “Ότι θα μπορούσα να έχω θέρμανση και ψύξη σε έναν χώρο χωρίς να χρειάζεται να καταναλώσω πετρέλαιο “ το οποίο και βρήκα πολύ ελκυστικό.

Κάποια στιγμή λοιπόν, έτυχε να βρεθώ σε μια παρέα όπου ένας εκ των οποίων ήταν μηχανικός, ο οποίος συζητούσε γενικότερα για τις δυσκολίες που πέρασε ο κατασκευαστικός κλάδος τα τελευταία χρόνια και πώς τώρα επανέρχεται δυναμικά. Όταν ερωτήθηκα για την απασχόληση μου κι ανέφερα πως εργάζομαι σε μία εταιρεία που ασχολείται με γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού, παρατήρησα πως σάστισε και χωρίς να χάσει χρόνο άρχισε να διηγείται ένα περιστατικό που του συνέβη πρόσφατα για μια γεωθερμική εγκατάσταση. Τον είχαν καλέσει για να αντικαταστήσει ένα γεωθερμικό σύστημα και αντί αυτού να τοποθετήσει μια αντλία θερμότητας αέρα-νερού, διότι το γεωθερμικό σύστημα παρουσίαζε αρκετά προβλήματα από την αρχή της κατασκευής του μέχρι και την ημέρα της αντικατάστασής του. Καταλήγοντας έτσι στο ότι η ιδέα της γεωθερμίας ξεκίνησε θετικά κάποια εποχή αλλά βρίσκεται πλέον στο περιθώριο λόγω δυσλειτουργιών που έχει παρουσιάσει.

Αισθάνθηκα αρκετά άβολα, διότι η εντύπωση που είχα σχηματίσει μέσα από την εταιρεία που εργαζόμαι, αλλά και η ενημέρωση που είχα λάβει από διάφορες πηγές, δεν είχε καμία σχέση με αυτό που άκουγα εκείνη την στιγμή. Όλο αυτό το διάστημα δουλεύοντας στο γραφείο και κάνοντας συνεχή έρευνα πάνω στην γεωθερμία, αποκόμισα αν μη τι άλλο, ότι προσφέρει θετικά και συνάμα ευεργετικά οφέλη προς την κοινωνία, την οικονομία, το περιβάλλον και γενικά στην ποιότητα ζωής και στην τσέπη μας.

Μία αστοχία ενός γεωθερμικού συστήματος μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους:

Ας υποθέσουμε ότι θέλω να εγκαταστήσω ένα γεωθερμικό σύστημα στην κατοικία μου ή στην επιχείρηση μου, αλλά προσπαθώ με κάθε τρόπο να μειώσω το κόστος κατασκευής της, με συνέπεια να διαφεύγω σε εναλλακτικές λύσεις, όπως για παράδειγμα την επιλογή ενός υδραυλικού για να μελετήσει και να τοποθετήσει μία γεωθερμική αντλία θερμότητας νερού-νερού, θεωρώντας ότι δεν υπάρχει λόγος για κάποια εξειδίκευση. Σαφέστατα θα παρέχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με βάσει την ειδικότητά του και την εμπειρία του, όμως η γεωθερμία δεν είναι επ ουδενί μόνον αυτό.

Ένα δεύτερο παράδειγμα που θα μπορούσα να σας αναφέρω είναι η επιλογή ενός γεωτρυπανιστή, ικανό να κάνει μια ικανοποιητική γεώτρηση για άρδευση, αλλά απέχει όμως πολύ από την κατασκευή των γεωτρήσεων που πραγματοποιούνται για ένα σύστημα γεωθερμίας. Για το τελευταίο απαιτείται η γνώση ενός γεωλόγου και η γνώση ενός μηχανολόγου σε συνδυασμό με τις γνώσεις ενός χειριστή μηχανήματος έργου, ο οποίος κατέχει το κατασκευαστικό υπόβαθρο. Η γεωθερμία είναι ολόκληρη επιστήμη.

Μία επιστήμη που για την εφαρμογή της και την εύρυθμη λειτουργία της απαιτούνται γνώσεις και μελέτες σε πολλούς τομείς. Για να στηθεί ένα σύστημα γεωθερμίας πρέπει να ελεγχθούν οι εδαφολογικές συνθήκες-ιδιαιτερότητες της περιοχής, η γεωλογική δομή και διάταξη των πετρωμάτων, η θερμική αγωγιμότητά τους και οι υδρολογικές συνθήκες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένου του προσδιορισμού των θερμικών και ψυκτικών αναγκών καθ´ όλη την διάρκεια του έτους. Προφανώς και είναι κάτι που ο υδραυλικός ή ο χειριστής ενός γεωτρυπάνου δεν δύναται να κάνουν, όχι γιατί δεν είναι ικανοί, αλλά γιατί δεν κατέχουν την κατάλληλη τεχνογνωσία για αυτό.

Συνεπώς ένα τέτοιο έργο θα οδηγήσει σε δυσλειτουργία και δεν θα έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Αυτό δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα και προφανώς δεν έχει να κάνει με την γεωθερμία γενικότερα, αλλά με τις αποφάσεις που λαμβάνονται είτε από μηχανικούς ή τον κύριο του έργου οι οποίες οδηγούν σε καταστροφικά αποτελέσματα.

Έχουν πραγματοποιηθεί πολύ μεγάλες γεωθερμικές εγκαταστάσεις οι οποίες λειτουργούν ορθολογικά και παρέχουν την εξοικονόμηση που η γεωθερμία και μόνον υπόσχεται. Όμως αυτές οι εγκαταστάσεις, μελετήθηκαν και πραγματοποιήθηκε η επίβλεψη της κατασκευής τους, από αρμόδιους επιβλέποντες μηχανικούς. Τα παραδείγματα είναι αρκετά και όχι μόνον της εταιρείας στην οποία εργάζομαι τώρα.

Έτσι λοιπόν γυρνώντας αρκετά χρόνια πίσω, θα δούμε πως η προσπάθεια που είχε γίνει για την εφαρμογή γεωθερμικών συστημάτων στην Ελλάδα αποτελούνταν είτε από ανειδίκευτο προσωπικό, είτε από ημί καταρτισμένο προσωπικό, είτε από λανθασμένες επιλογές του εργοδότη, χωρίς εμπειρία στην μελέτη και την κατασκευή τους, με αποτέλεσμα την δυσλειτουργία των συστημάτων και χειρότερα τη δημιουργία λανθασμένης εικόνας στον χώρο.

Στην Ελληνική επικράτεια η γεωθερμία αποτελεί ένα προϊόν που δεν είναι διαδεδομένο αρκετά, με αποτέλεσμα να είναι λίγες οι εταιρείες που ασχολούνται αποκλειστικά με αυτό. Τα γεωθερμικά συστήματα παρέχουν αξιοπιστία κατασκευής και θεωρούνται ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Είναι φιλικά προς το περιβάλλον και συμμορφώνονται με την νομοθεσία περί εξοικονόμησης ενέργειας.

Ενδεικτικά έργα:

Κολυμβητήρια

ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΑ / Νέα Πολιτεία, Λάρισας & Χαλάνδρι, Αττικής

Logistics

ΑΠΟΘΗΚΕΣ - ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ / Βιομηχανική ζώνη Ασπρόπυργου, Αττικής

Ατρίνα

ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ / Παράδεισος Αμαρουσίου, Αττικής